جەڵدەی ڕەشبینی و تەنیایی و چارە1
ئەوەندەی بە بیرم دێت هەرگیز حەزم بە قەرەباڵغی نەکردووە، بەڵام لێشی نەترساوم. جاران و ئێستاش جارجار پێم دەڵێن کە ئەمە هەڵەیە و دەبێت لەگەڵ خەڵکدا خۆم ئاشت بکەمەوە، وەک بڵێیت کێشەکە منم! خوازیاریشم، کێشەکە من بم و بووبێتم، چونکە زۆر خۆشە هەست بکەیت و بزانیت بەشێکی کۆمەڵەکەتیت و ئەوانیش بەشێکن لێت و متمانەیان پێ بکەیت. جاران نەمدەزانی بۆچی تەنیاییم پێ باشترە، بەڵام ئێستا دەزانم.
لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکانەوە دەبینم پشێوییەکی تەواو بێسەرەوبەرە خەرمانەی زۆربەی خەڵکیی داوە. ئەو هەموو وزە مەزنە دەبینم سەرتاپایان وەک هەسارەیەک بە تەوەری مووچە و کلیپ و ئامۆژگاریی داوانەکراوی دینی و گۆرانییەکی نوێی فڵان و قەیرانی جۆراوجۆر و تەنوورە و لەچکی خانمێک و چی و چیی تردا خول دەخۆن. جیهانێک گوڕ و تاف و هەڕەت و وزەی لاوی لە خۆڕا دەمرێت و کەسیش لەوە ناچێت پێی بزانێت، یان بیر لە چارەیەک بکاتەوە.
ئەمە هەمیشە ڕاستە: ئەگەر ئێستا وێرانەیەک هەبێت، ئەوا ئەم وێرانەیە لێکەوتەیە، واتە کاردانەوەیە، نەک کار. لێرەش بە دواوە ئەم کاردانەوەیە دەبێتە هۆی سەرهەڵدانی کاردانەوەی نوێ. ئاوها هەردەم لە هەڵدێرانی کاری هەڵە و کاردانەوەی خراپدا دەبین. کرۆکی مەبەستیشم لێرەدا ئەوەیە کە: ئەوەی لە ڕابردوودا کردوومانە بەرەو ئێرەی هێناوین. هیچ سەیر نەبێت لاتان کە ئەمڕۆ بەرهەمی دوێنێیە.
دەمێکە خلۆر دەبینەوە
خوێندنەوەیەکی سەرپێییانەش بە مێژووی کورددا پێت دەڵێت ئێمە دەمێکە لەم لێژگەیەدا خلۆر دەبینەوە و هەڵدەستینەوە. کەواتە دەبێت بە مێژووماندا بچینەوە و سەرچاوەی ئەم دۆخەی ئێستا دەستنیشان بکەین. تکایە با بگەڕێینەوە و دەستکارییەک بکەین و ڕێچکەکە بەرەو وێستگەیەکی نوێ ببەین. با بوێرین بڵێین: «پێشینانمان هەندێک هەڵەیان کردووە و ئەو زانا و دانایە نەبوون کە ئەفسانەکان پێیان وتووین».
سەیرم لێ دێت کە کەس ناوێرێت بڵێت: «پێشینان هەڵەیان کردووە!». زۆریش سەیرم لێ دێت، چونکە ئێمە بەردەوام بە خۆمان دەڵێین ئەمڕۆ هەڵەین. ئێ هەر ئێمە دەبین بە پێشینانی چەندین نەوەی تر، تەنها لەبەر تێپەڕبوونی کات، ئیتر دەبێت ئەم هەموو نەزانەی ئەم سەردەمە لە نەوەی ئایندە بکرێنە دانا و زانا؟ بۆچی نەوێرین بڵێین لە ڕابردوودا هەندێک هەڵبژاردەی هەڵە بە ئەمڕۆی گەیاندووین؟ قەیچێکە با پێشینانمان هەڵە بووبێتن، ئەوە نییە بۆیان چاک دەکەینەوە؟ یان هەر لەسەر هەمان ڕێچکە بڕۆین و ئۆباڵەکەش، وەک هەمیشە، لە ئەستۆی شتی خەیاڵی بئاڵێنین؟
من و گۆشەگیری
خۆم بە سرووشت تەرە و تەنیا و گۆشەگیرم. گۆشەگیرییەکەم هی ئەوە نییە کە دەستم لە خەڵک شوشتبێت، بەڵکو جاران کە نەشمدەزانی کە زۆربەی خەڵک قاوغێکی جوانکیلە و هەرزانبەهای بۆشییەکی فووتێکراون، هێشتا هەر حەزم لە تەنیایی خۆم بوو. هۆکارەکەش ئەوەیە خۆمم خۆش دەوێت و حەز دەکەم زۆربەی کاتەکانم لەگەڵ خۆم و ئەو شتانەدا بە سەر ببەم کە بە ڕاستی حەزم لێیانە. بۆ نموونە: هونەر و وێژە. بۆیە لای من زۆر ئاسانە سەد ساڵ لەگەڵ خۆمدا بژیم. بەڵام هەموو گۆشەگیر و پەڕەوازەکانی تری ئەمڕۆمان وەک من نین، زۆریان حەزیان بەو تەنیاییە نییە. بەڵکو کەڵەکەبوونی هەڵبژاردە هەڵەکانی دوێنێ زۆر گەنجی پڕوزەی ئەمڕۆی ڕەشبین کردووە و وای لێ کردوون هەر تاوناتاوێک جەڵدەیەکی تەنیایی لێیان بدات. تەنانەت پەی بە هەندێک جوانی و مەزنیی دانسقە و دەگمەنی سەردەمیش نەبەن.
لادانی نوێ بە ئامانجی نوێ دەگات
لە نموونەی خۆمەوە پێم وایە دەستکاریکردنێکی ڕەوتەکە ڕەنگە ببێتە هەوێنی ئایندەیەکی باشتر. با کەمێک خولیا بدەینە زانست و هونەر و وێژە، یان ئەو شتانەی دوێنێ خولیامان نەبوون و هەمیشە وتوومانە: «جا ئەوە کەی بۆ ئەم وڵاتە دەبێت؟!». با ڕەوتەکە بگۆڕین و چارەیەکی تر تاقی بکەینەوە. خۆ کورد هەزاران نوشوستیی چەشتووە، ئەوپەڕی نوشوستییەکی نوێ بۆ نوشوستینامەکەمان زیاد دەبێت.
کاکڵەی پەیام
کورت و پوخت: پێم وایە لەم سەردەمەدا ئۆباڵەکە من و تۆین. دوێنێش ئۆباڵەکە پێشینانمان بوون. وەبەرهێنان لە وزە و هەڕەتی لاوانی سەردەمدا و ئاراستەکردنیان بەرەو بوارە ئاماژەبۆدراوەکان دەبنە فریادڕەسی ئەو پەتای ڕەشبینییەی گەنجانی گەلەکەمانی لە ئامێز گرتووە. ئاراستەکردنی زانست و هونەر و وێژە و هەلڕەخساندن و پاڵپشتیکردن و سایەداریی لەم بوارانەدا، ئەگەر ئایندەیەکی باشتریش دەستەبەر نەکەن، ئەوا بێگومان هیچ نەبێت ئەمڕۆ بۆ نەوەکانی داهاتوو دووبارە ناکەنەوە.
زۆربەمان کۆکین لەسەر ئەوەی کێشەیەکی مەزن لە ئەمڕۆماندا هەیە، ئەی بۆچی لە تاقیکردنەوەی چارە دەترسین؟
- لە ٨ی شوباتی ٢٠٢٠دا نووسیومە. لە ٢٤ی ئاداری ٢٠٢١، ٩ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١، ٢٥-٢٨ی شوباتی ٢٠٢٥دا پیایدا چوومەتەوە. لە پێداچوونەوەی کۆتاییدا ناونیشانەکەیم گۆڕی، پێشتر ئاوها بوو: «پەتای ڕەشبینی، جەڵدەی تەنیایی… بەڵام خولیای نوێی ئاراستەکراوی فریادڕەس». ↩︎
